ΤΟ ΕΡΓΟ
Τίτλος: Ανάπτυξη μεθοδολογίας για την ενίσχυση και προστασία πληθυσμών απειλούμενων φυτικών ειδών της Κρήτης. Πιλοτική εφαρμογή στο Νομό Χανίων.
Το γενικό πλαίσιο
Η μοναδικότητα και η σημασία της χλωρίδας της Κρήτης έχει αναγνωριστεί παγκοσμίως και το νησί χαρακτηρίζεται από διεθνείς οργανισμούς, όπως τη Διεθνή Ένωση για την Προστασία της Φύσης (IUCN), ως σημαντικό "Κέντρο για τη Διατήρηση των Φυτών".
Ωστόσο, είναι επίσης γνωστό ότι η κλιματική αλλαγή και οι έντονες ανθρωπογενείς δραστηριότητες στο νησί (τουρισμός, εντατική κτηνοτροφία, οικιστικές επεκτάσεις, διανοίξεις δρόμων, κ.ά.) ασκούν ιδιαίτερα έντονες πιέσεις στη μοναδική του χλωρίδα. Ως αποτέλεσμα αυτών των πιέσεων και απειλών, πολλοί φυσικοί πληθυσμοί των περισσότερων από 100 απειλούμενων ειδών που φύονται στην Κρήτη χρειάζονται άμεσα τη λήψη μέτρων, εντός και εκτός του φυσικού τους περιβάλλοντος, για τη βελτίωση της κατάστασης διατήρησής τους (π.χ. με ενίσχυση του πληθυσμού, εκρίζωση ξενικών ειδών, περιορισμό της βόσκησης, συλλογή σπερμάτων για φύλαξη σε τράπεζα γενετικού υλικού).
Έργο CARE-MEDIFLORA - Δράσεις Διατήρησης για Απειλούμενη Χλωρίδα Μεσογειακών Νησιών: κοινές δράσεις για επιτόπια και εκτός τόπου διατήρηση”
Πρόσφατες εργασίες που έγιναν στο πλαίσιο έργων στα οποία συμμετείχε και η Μονάδα Διατήρησης Μεσογειακών Φυτών (ΜΔΜΦ) του ΜΑΙΧ, έδειξαν ότι η ενίσχυση φυσικών πληθυσμών ιθαγενών φυτικών ειδών πρέπει να μελετάται κατά περίπτωση, καθώς επηρεάζεται τόσο από την ιδιαίτερη βιολογία του κάθε είδους όσο και από τα χαρακτηριστικά του βιότοπου αλλά και από άλλους εξωτερικούς παράγοντες όπως τις χρήσεις γης.
Στόχοι
Διατήρηση εκτός του φυσικού περιβάλλοντος των απειλουμένων φυτικών ειδών
- Ανάπτυξη της μεθοδολογίας για την αντιμετώπιση των βραχυπρόθεσμων και των μακροπρόθεσμων αναγκών για τη διατήρηση απειλούμενων φυτικών ειδών και διεύρυνση της σχετικής επιστημονικής γνώσης.
- Συμβολή στην εντός και εκτός του φυσικού περιβάλλοντος διατήρηση των απειλουμένων φυτικών ειδών στο Νομό Χανίων.
- Ενημέρωση, εκπαίδευση και ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ των αρμόδιων φορέων για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.
Δράσεις
- Εφαρμογή και εναρμόνιση των κριτηρίων καθορισμού προτεραιοτήτων διατήρησης των απειλούμενων φυτικών ειδών του Νομού Χανίων
- Διερεύνηση της βέλτιστης μεθοδολογίας ενίσχυσης/επανεισαγωγής φυσικών πληθυσμών για επιλεγμένα απειλούμενα φυτικά είδη
- Διατήρηση γενετικού υλικού εκτός του φυσικού περιβάλλοντος (ex situ) απειλουμένων φυτικών ειδών – Οικοφυσιολογία σπερμάτων
- Διάχυση τελικών αποτελεσμάτων του Προγράμματος – Εκπαίδευση
Αναμενόμενα αποτελέσματα
- Κατάλογος σημαντικών φυτικών ειδών και κατάλογος τοπικής προτεραιότητας για το Νομό Χανίων
- Προβολή πληροφοριών για τα απειλούμενα φυτά του Νομού Χανίων
- Σχέδια Δράσης για τη βελτίωση της κατάστασης διατήρησης 6 απειλούμενων φυτικών ειδών της Κρήτης, τα οποία θα περιλαμβάνουν πρωτόκολλα επανεισαγωγής/ ενίσχυσης φυσικών πληθυσμών για κάθε είδος
- Εκτός τόπου διατήρηση 30 απειλούμενων φυτικών ειδών του Νομού Χανίων σε τράπεζα σπόρων και μελέτη της αναπαραγωγικής τους βιολογίας
- Διάχυση των τελικών αποτελεσμάτων του Προγράμματος και εκπαίδευση στελεχών αρμόδιων φορέων
Φορέας Υλοποίησης / Ανάδοχος: Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων (ΜΑΙΧ)
Συνεργαζόμενος φορέας:
- Διεύθυνση Δασών Χανίων – Επιθεώρηση Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής Κρήτης, Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας (ΥΠΕΝ)
Διάρκεια: Φεβρουάριος 2020 - Φεβρουάριος 2023
Δικαιούχος: Διεύθυνση Προγραμματισμού και Δασικής Πολιτικής της Γενικής Διεύθυνσης Δασών & Δασικού Περιβάλλοντος της Γενικής Γραμματείας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Χρηματοδότηση: Πράσινο Ταμείο, Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα «Προστασία και αναβάθμιση Δασών 2019», Άξονας Προτεραιότητας 7 «Εφαρμοσμένη Έρευνα»
